Polski
English
Trudności administracyjne
Brak państwowej instytucji kompleksowo zajmującej się zaginięciem
W Polsce nie funkcjonuje żadna państwowa instytucja, która zapewniałaby poradnictwo i kompleksowe wsparcie w sytuacji zaginięcia człowieka. Gdy rodziny trafiają na komisariat i zgłaszają zaginięcie, to nie otrzymują informacji, jak szukać i co mogą zrobić samodzielnie. Sprawia to, że działania podejmowane przez rodziny są chaotyczne, niespójne, a w efekcie nieskuteczne.
Podział zaginionych na trzy kategorie
Wewnętrzne regulacje policji dzielą osoby zaginione na trzy kategorie, co może powodować problemy z odpowiednim zakwalifikowaniem danego przypadku.
W kategorii pierwszej umieszczane są zaginięcia osób, które opuściły nagle ostatnie miejsce swojego pobytu w okolicznościach uzasadniających podejrzenie popełnienia na jej szkodę przestępstwa przeciwko życiu, zdrowiu lub wolności, albo uzasadniających podejrzenie zagrożenia jej życia, zdrowia lub wolności, w szczególności:
- wskazujących na realną możliwość popełnienia przez nią samobójstwa,
- jeśli jest to osoba małoletnia do lat 15 i jej zaginięcie zgłoszono po raz pierwszy,
- jeśli jest to osoba, która z powodu wieku, choroby, upośledzenia umysłowego lub innego zakłócenia czynności psychicznych nie może kierować swoim postępowaniem albo wymaga opieki lub pomocy innych osób.
Do kategorii drugiej kwalifikują się osoby, które opuściły ostatnie miejsce pobytu w okolicznościach nieuzasadniających niezwłocznej potrzeby zapewnienia ochrony ich życia, zdrowia lub wolności, albo udzielenia pomocy, w szczególności gdy:
- osoba zaginiona okazywała wcześniej niezadowolenie z własnej sytuacji życiowej lub zamiar jej zmiany, zabierając ze sobą rzeczy osobiste,
- osoba zaginiona opuściła ostatnie miejsce pobytu z własnej woli,
- nie istnieją przesłanki pozwalające do zakwalifikowania zaginięcia tej osoby do kategorii I lub III.
Kategoria III obejmuje osoby:
- małoletnie, których zaginięcie jest samowolnym oddaleniem się w wyniku kolejnej ucieczki z domu rodzinnego, domu dziecka lub ośrodka opiekuńczego, bądź innej tego rodzaju placówki, w której przebywała ona na mocy orzeczenia sądu i nie była pozbawiona wolności,
- pełnoletnie, które w związku z przymusowym umieszczeniem przez uprawniony organ w szpitalu psychiatrycznym, domu pomocy społecznej, środowiskowym domu samopomocy lub innej tego rodzaju placówce samowolnie oddaliła się ze wskazanego miejsca pobytu,
- małoletnia zaginiona w związku z porwaniem rodzicielskim, tj. sytuacją, w której jedno z rodziców lub opiekunów posiadających pełną władzę rodzicielską bez woli i wiedzy drugiego z nich pod pretekstem krótkotrwałego pobytu wywozi lub zatrzymuje osobę małoletnią na stałe, pozbawiając tym samym drugiego rodzica lub opiekuna posiadającego pełną władze rodzicielską możliwości utrzymywania kontaktu z małoletnim w przysługującym mu zgodnie z prawem zakresie.
Po przyjęciu zgłoszenia i zakwalifikowaniu zaginięcia do jednej z kategorii policjanci zobowiązani są do podjęcia działań operacyjnych określonych w Zarządzeniu Nr 124 Komendanta Głównego Policji z dnia 4 czerwca 2012 r.
W praktyce może zdarzyć się, że w przypadku zakwalifikowana osoby zaginionej do kategorii II nie będą podejmowane aktywne poszukiwania. Zwiększa to bezradność i frustrację rodziny osoby zaginionej, a przede wszystkim zmniejsza szanse na odnalezienie zaginionego.
