Jak działać z Policją?

PAMIĘTAJ! Nigdy nie wahaj się ze zgłoszeniem zaginięcia policji. Nie musisz czekać 24 lub 48h. Policjant ma obowiązek przyjąć zgłoszenie zaginięcia niezależnie od tego ile czasu upłynęło do stwierdzenia zaginięcia.

Jak zgłosić zaginięcie policji?

• Idź osobiście na najbliższy komisariat w miejscu zaginięcia (ewentualnie najbliższy Twojego miejsca zamieszkania).
• Poinformuj, że chcesz zgłosić zaginięcie. Przyjęcie trwa około godziny, policjant musi poznać jak najwięcej faktów, aby móc Ci pomóc w poszukiwaniach.
• Zostaniesz poproszony o zdjęcie zaginionego. Powinieneś je mieć przy sobie.
• Zapytaj policjanta, czy dane zaginionej osoby jeszcze tego samego dnia zostaną wprowadzone do policyjnego systemu komputerowego.
• Policja wyda Ci zaświadczenie potwierdzające, że zaginięcie zostało przyjęte. Zaświadczenie to przyda Ci się w trakcie prowadzonych poszukiwań oraz do zgłoszenia zaginięcia do ITAKI.

Pamiętaj:

• Policjant ma obowiązek przyjąć zgłoszenie od razu. Nie ma żadnego przepisu mówiącego, że od chwili zaginięcia do przyjęcia zgłoszenia przez policję musi upłynąć jakiś czas (np. 24 lub 48 godzin).
• Ustalenie, że osoba zaginiona jest poszukiwana w związku z prowadzonym postępowaniem karnym nie jest podstawą do odmowy przyjęcia zawiadomienia o jej zaginięciu.
• Policjant nie ma prawa komentować Twojej sprawy w sposób dla Ciebie nieprzyjemny lub obraźliwy.
• Jeżeli nie jesteś zadowolony z pracy policji – możesz poskarżyć się do zwierzchników policjanta zajmującego się Twoją sprawą. O skardze poinformuj ITAKĘ (przyślij kopię pisma).

Instytucją, do której zadań i obowiązków należy poszukiwanie osób zaginionych, jest policja. Dlatego tak ważne jest, aby – w przypadku zaginięcia osoby – jak najszybciej zgłosić to w najbliższej komendzie policji

Stosownie do zarządzenia nr 124 Komendanta Głównego Policji policjant, do którego zwracamy się w sprawie zaginięcia, zobowiązany jest do przyjęcia zgłoszenia zaginięcia w każdym przypadku i do wydania nam zaświadczenia o przyjęciu takiego zgłoszenia, o ile świadomie nie zrezygnujemy z jego wydania poprzez zaznaczenie odpowiedniego punktu na formularzu zgłoszeniowym (punkt 5 „Oświadczenia osoby zgłaszającej” znajdującego się na ostatniej stronie „Zawiadomienia o zaginięciu osoby”).

Zgodnie z powyższym zarządzeniem policja dzieli zaginionych na trzy kategorie:

Pierwsza kategoria
Pierwsza kategoria obejmuje taką osobę, która opuściła nagle ostatnie miejsce pobytu, a okoliczności uzasadniają podejrzenie popełnienia na jej szkodę przestępstwa przeciwko życiu, zdrowiu lub wolności lub uzasadniają podejrzenie zagrożenia dla jej życia, zdrowia lub wolności, a w szczególności:

• wskazują na możliwość popełnienia przez nią samobójstwa,
• jeśli jest to osoba małoletnia do lat 15 i jej zaginięcie zgłoszono po raz pierwszy,
• jeśli jest to osoba, która z powodu wieku, choroby, upośledzenia umysłowego lub innej przyczyny nie może kierować swoim postępowaniem,  albo wymaga opieki lub pomocy innych osób.

Druga kategoria
Druga kategoria obejmuje osoby zaginione, które opuściły ostatnie miejsce swojego pobytu w okolicznościach nieuzasadniających niezwłocznej potrzeby zapewnienia ochrony ich życia, zdrowia lub wolności, albo udzielenia pomocy, a szczególnie, gdy:

• nie istnieją przesłanki charakterystyczne dla grupy pierwszej i trzeciej,
• osoba zaginiona była wcześniej niezadowolona ze swojej sytuacji życiowej lub zamierzała ją zmienić lub też odchodząc z domu zabrała ze sobą rzeczy osobiste,
• osoba zaginiona opuściła ostatnie miejsce pobytu z własnej woli.

Kategoria trzecia
Kategoria trzecia obejmuje następujące osoby, o ile nie zachodzą przesłanki charakterystyczne dla grupy pierwszej:

• małoletnie, których zaginięcie jest samowolnym oddaleniem się w wyniku kolejnej ucieczki z domu rodzinnego, domu dziecka lub ośrodka opiekuńczego, bądź innej tego rodzaju placówki, w której przebywała ona na mocy orzeczenia sądu i nie była pozbawiona wolności,
• pełnoletnie, które w związku z przymusowym umieszczeniem w szpitalu psychiatrycznym, domu pomocy społecznej, środowiskowym domu samopomocy lub innej tego rodzaju placówce samowolnie oddaliły się ze wskazanego miejsca pobytu,
• małoletnie, zaginione w związku z porwaniem rodzicielskim.

W zależności od przyporządkowania do danej kategorii policja będzie podejmować różne czynności. W przypadku zakwalifikowania osoby do kategorii pierwszej policja powinna niezwłocznie podjąć czynności poszukiwawcze zmierzające do odnalezienia osoby oraz:

• zorganizować i przeprowadzić penetrację terenu ostatniego miejsca pobytu osoby zaginionej, wykorzystując w miarę potrzeb i możliwości siły i środki innych jednostek Policji, w tym środki techniczne, psy służbowe, a także podmioty pozapolicyjne; w trakcie penetracji poszczególnych elementów zabudowań czy pomieszczeń należy dążyć do ujawnienia miejsc, w których osoba zaginiona mogła się ukryć, nie może się z nich wydostać lub gdzie mogą znajdować się jej zwłoki,
• szczegółowo rozpytać osoby, które jako ostatnie miały kontakt z osobą zaginioną,
• dokonać sprawdzenia szpitali, pogotowia ratunkowego lub opiekuńczego, izby bądź domów dziecka, noclegowni, izb wytrzeźwień, zakładów prawnej izolacji albo opieki społecznej w rejonie miejsca zaginięcia lub miejsca pobytu,
• dokonać sprawdzenia ostatniego miejsca pobytu osoby zaginionej celem ujawnienia, zabezpieczenia i utrwalenia śladów i dowodów mogących ukierunkować czynności poszukiwawcze, służących celom identyfikacyjnym, w tym śladów linii papilarnych, próbek pisma ręcznego oraz przedmiotów indywidualnego użytku, z których można uzyskać materiał biologiczny do analizy DNA; z czynności tej należy sporządzić notatkę urzędową,
• dokonać w miarę możliwości zabezpieczenia i analizy zapisów z monitoringów w rejonie miejsca zaginięcia osoby oraz miejsc, w których po raz ostatni mogła być widziana,
• dokonać sprawdzenia, czy w rejonie miejsca zaginięcia osoby odnaleziono NN osoby lub NN zwłoki, odpowiadające rysopisowi zaginionej osoby,
• uzyskać najbardziej aktualną i wyraźną fotografię osoby zaginionej i zarejestrować w ewidencji policyjnej,
• dokonać rejestracji w bazie Krajowego Systemu Informacyjnego Policji (KSIP) przedmiotów i dokumentów, które osoba zaginiona miała przy sobie lub nimi dysponowała,
• po uzyskaniu zgody od osoby uprawnionej do złożenia zawiadomienia o zaginięciu opublikować informację o zaginięciu osoby wraz z jej zdjęciem na portalu internetowym Komendy Głównej Policji,
• po uzyskaniu zgody od osoby uprawnionej spowodować publikację o poszukiwaniu osoby zaginionej w środkach masowego przekazu,
• zlecić oznaczenie kodu genetycznego materiału biologicznego pochodzącego od osoby zaginionej lub osób z nią spokrewnionych celem porównania go z profilami zarejestrowanymi w bazie danych DNA w terminie 90 dni od dnia przyjęcia zawiadomienia o zaginięciu osoby,
• podjąć adekwatne do sytuacji czynności operacyjne na zasadach określonych w innych przepisach.

W stosunku do osób zaginionych, zakwalifikowanych do kategorii drugiej policja dokonuje zazwyczaj rejestracji informacji o zaginięciu oraz danych osoby zaginionej w policyjnej ewidencji wraz z jej fotografią. Ponadto policja powinna:

• po uzyskaniu zgody od osoby uprawnionej do złożenia zawiadomienia o zaginięciu opublikować informację o zaginięciu osoby wraz z jej zdjęciem na portalu internetowym Komendy Głównej Policji,
• zlecić oznaczenie kodu genetycznego materiału biologicznego pochodzącego od osoby zaginionej lub osób z nią spokrewnionych celem porównania go z profilami zarejestrowanymi w bazie danych DNA w terminie 180 dni od dnia przyjęcia zawiadomienia o zaginięciu.

W przypadku przyjęcia zawiadomienia o zaginięciu osoby zakwalifikowanej do kategorii III należy:

• dokonać rejestracji zawiadomienia o zaginięciu osoby oraz rejestracji osoby zaginionej jak w przypadku kategorii drugiej,
• uzyskać informacje umożliwiające podjęcie stosownych działań w związku z poszukiwaniem oraz wydać dyspozycje dotyczące dalszego postępowania w przypadku odnalezienia osoby i wprowadzić te dyspozycje do ewidencji policyjnej,
• powiadomić właściwy sąd rodzinny i opiekuńczy o samowolnym oddaleniu się osoby małoletniej w wyniku ucieczki z domu rodzinnego, domu dziecka, ośrodka opiekuńczego lub innej tego rodzaju placówki, w której przebywała ona na mocy orzeczenia sądu i nie była pozbawiona wolności,
• powiadomić właściwy sąd rodzinny i opiekuńczy o wszczęciu poszukiwań osoby małoletniej jako zaginionej, wówczas, gdy z podanych przez osobę zgłaszającą okoliczności wynika, że nastąpiło PORWANIE RODZICIELSKIE, oraz poinformować osobę zawiadamiającą o zaginięciu osoby o zasadności osobistego zwrócenia się do tego sądu z wnioskiem o wskazanie sposobu dalszego postępowania w przypadku ustalenia miejsca pobytu małoletniej osoby zaginionej.

Zarządzenie mówi także, że  dyżurny jednostki policji zarządza i nadzoruje niezbędne czynności poszukiwawcze zmierzające do odnalezienia osoby.

Z doświadczenia ITAKI wynika, że policja, rozpoczynając poszukiwania przeprowadza szereg czynności operacyjno-rozpoznawczych (rozmowy ze znajomymi zaginionego, rodziną, rozeznanie miejsca ostatniego pobytu zaginionego). Mają one na celu ustalenie obecnego miejsca pobytu zaginionego. W ramach tychże działań możliwa jest też współpraca z operatorami telefonii komórkowych, aby namierzyć telefon osoby zaginionej i podać listę połączeń wykonywanych z tego telefonu (billingi). Policjanci w niektórych sytuacjach mogą również próbować ustalić miejsce pobytu zaginionego, jeśli korzysta on z komputera (poprzez tzw. numer IP).

Każdy sygnał dotyczący miejsca przebywania osoby zaginionej jest zazwyczaj poważnie traktowany przez policję i sprawdzany, dlatego też istotne jest, aby każda informacja o losie osoby zaginionej trafiała do policji. ITAKA ściśle współpracuje w zakresie poszukiwań osób zaginionych z Komendą Główną oraz Komendą Stołeczną Policji. Z instytucjami tymi podpisano następujące porozumienia o współpracy:

Zarządzenie Nr 124 Komendanta Głównego Policji z dnia 4 czerwca 2012 r. w sprawie prowadzenia przez Policję poszukiwania osoby zaginionej  oraz postępowania w   przypadku ujawnienia osoby o   nieustalonej tożsamości lub znalezienia nieznanych zwłok oraz szczątków ludzkich – Zobacz